Nadawcze próby z dipolem ziemnym w zakresie VLF

Zachęceni udanymi próbami z dipolami ziemnymi postanowiliśmy przeprowadzić eksperyment z nadawaniem z tej anteny w paśmie VLF 8,27kHz, tj fali o długości 36km (36000m). Dzięki uprzejmości Fab LAB Trójmiasto mieliśmy doskonałą lokalizację na klifie morskim w Gdyni. Celami eksperymentu były:

  • Próba transmisji w zakresie VLF z anteny typu dipol ziemny
  • Pomiary i testy rozchodzenia się fal VLF nad morzem i brzegiem morskim
  • Sprawdzenie czy w warunkach prostego amatorskiego sprzętu i nadajnika małej mocy możliwa jest transmisja DX-owa
  • Test transformatora antenowego wykonanego na rdzeniach ferrytowych

Czytaj dalej Nadawcze próby z dipolem ziemnym w zakresie VLF

Kompletne archiwum 20-stu lat RSGB LF Reflector

Lista RSGB LF Reflector jest najważniejszą grupą skupiająca entuzjastów niskich częstotliwości. Przez wiele lat członkowie listy byli świadkami kamieni milowych dotyczących pasm 136kHz, 73kHz, 500kHz, 472kHz, VLF i niższych. Wiele postów ma wielkie znaczenie historyczne.

Zakładając stronę KLUBNL.PL postawililśmy sobie za cel stworzenie publicznie dostępnego archiwum tej listy: https://klubnl.pl/rsgb_lf_group-archives/html/rsgb_lf_group/

Archiwum pierwotnie sięgało do roku 2014. Obecnie zaimportowaliśmy archiwa przekazane nam przez Dave’a G3YXM i Markusa DF6NM. Dzięki nim udało się rozszerzyć archiwum od lutego 1999 roku.  20 lat historii osiągnięć radioamatorów na falach długich (i średnich)!

Koniec NDB BIA na 474kHz

Ze smutkiem dowiedzieliśmy się że radiolatarnia BIA na 474kHz na lotnisku w Rzeszowie została wyłączona.

Przez wiele lat nośna na 474kHz oraz wstegi boczne na 473kHz i 475kHz służyły krótkofalowcom do sprawdzania swoich odbiorników i anten w paśmie 630m. Zagraniczni krótkofalowcy oceniali za jego pomocą propagację do Polski.

Zmieni to sposób pracy segmencie telegraficznym pasma 630m w Europie. Dotychczas pracowaliśmy 472-472.7kHz i w okolicy 473.5kHz, koniecznie z wąskim filtrem CW. Po wyłączeniu BIA możliwa jest praca w całym segmencie 472-475kHz, również z szerokimi filtrami.

Antena NDB BIA 474kHz

VO1NA na 8270Hz

Od paru dni widać słaby sygnał na 8270.0075Hz na naszym grabberze. Nadaje go Joe VO1NA z Kanady. Odległość do Warszawy to około 5100km!

Widok ze znormowalizowaną średnią amplitudą:

Odbierałem już Joe VO1NA w 2017 roku kiedy nadawał on emisją Ebnaut:

https://klubnl.pl/wpr/index.php/2017/12/26/pierwszy-odbior-sygnalu-8270hz-pomiedzy-kanada-a-polska/

Na grabberze widać również bardzo silny sygnał od DK7FC na 8270.0Hz

Odbiór Świątecznej transmisji SAQ na 17.2kHz

Świąteczna transmisja SAQ 24 grudnia 2018 8:00 UTC

Antena aktywna składową elektryczną, odbiornik vlfrx-tools i Spectrum LAB

QTH Jacek / SQ5BPF Warszawa KO02md

Nadano komunikat:

CQ CQ CQ DE SAQ SAQ SAQ = THIS IS GRIMETON RADIO/SAQ IN A TRANSMISSION USING THE ALEXANDERSON 200KW ALTERNATOR ON VLF 17.2KHZ. = WE WISH YOU ALL A MERRY CHRISTMAS AND A HAPPY NEW YEAR = SIGNED THE WORLD HERRITAGE AT GRIMETON AND THE ALEXANDER VETERANRADIOS VAENNER ASSOCIATION = FOR QSL INFO PLEASE READ OUR WEBSITE WWW.ALEXANDER.N.SE WWW.ALEXANDER.N.SE = DE SAQ SAQ SAQ SK

Eksperyment w paśmie 630m z anteną unoszoną za pomocą balonu.

Okres jesienno-zimowy sprzyja eksperymentom w zakresie fal średnich. Przeprowadzony został test z wypuszczeniem balonu z podczepioną anteną o długości około 150m. Celem eksperymentu były:

  1. Sprawdzenie jak zachowuje się ćwierćfalowa antena o długości około 150m na pasmo 472kHz
  2. Sprawdzenie działania wytwornicy wodoru
  3. Doświadczalne sprawdzenie jaką nośność i jak będzie zachowywał się balon o średnicy 1m.

Otrzymane rezultaty okazały się inspirujące do przeprowadzania następnych testów, a oto analiza uzyskanych wyników:

  1. Podczas trwania eksperymentu zerwał się silny wiatr, osiągający w podmuchach do ponad 15m/s, co spowodowało wraz z opadami deszczu uszkodzenie balonu. W takich warunkach optymalnym rozwiązaniem jest wypuszczenie latawca jako elementu nośnego. Niestety wolny czas od innych obowiązków wypadł właśnie w taką nienajlepszą pogodę… Podczas dużego wiatru występują ekstremalne siły i niezbędne jest zastosowanie wspornika w dolnej części anteny. Na początku zastosowana została wędka z włókna szklanego ale siły działające były zbyt duże i eksperyment uratowało zastosowane solidnego masztu drewnianego.

2. Jako linkę nośną najlepiej zastosować miedziowany drut spawalniczy 0,6mm. Jest wystarczająco lekki i wytrzymały. Niestety nie nadają się druty aluminiowe – są za słabe mechanicznie. Nie należy też stosować przewodów w izolacji np. PKL-ki, ze względu na dodatkową masę.

3. Podczas nocnych prób praktycznie niezbędne jest sygnalizowanie położenia balonu na niebie za pomocą światła. Wystarczające wydaje się być zastosowane pulsującej diody LED wraz z baterią od zegarka.

4.Antena była strojona do rezonansu za pomocą analizatora antenowego poprzez regulację długości anteny. W ten sposób łatwo odnajdziemy rezonans anteny. SWR zmienia się wraz z położeniem balonu względem ziemi od 1,3 do 2,3 co można uznać za satysfakcjonujące.

5. Zastosowano uziom-masę anteny w postaci studni o głębokości około 13m. Rezystancja takiego uziomu dla częstotliwości około 70Hz wynosi 37Ω. Dla częstotliwości 472kHz jest dużo większa. Impedancja anteny wynosiła około 200Ω co wymusiło zastosowanie transformatora dopasowującego 1:4. Teoretyczna rezystancja anteny ćwierćfalowej wynosi około 35Ω i największe straty były w uziemieniu. Teoretyczna sprawność anteny wynosi około 15%, co przy mocy nadajnika o mocy kilkunastu wat dawało dozwoloną moc emitowaną około 1W EIRP.

6.Nadawany z anteny sygnał był odbierany przez bardzo wiele europejskich stacji. Niestety balon został uszkodzony przez bardzo silny wiatr i deszcz, przed nadejściem warunków transkontynentalnych.

7.  Optymalną reakcją w warunkach amatorskich do otrzymywania wodoru jest reakcja glinu z wodorotlenkiem sodowym NaOH. Nie należy stosować do wytwarzania wodoru pyłu lub drobnych wiórów aluminiowych – reakcja przebiega za szybko. Nie nadają się też puszki aluminiowe po napojach gdyż są pokryte lakierem i w tym przypadku reakcja zachodzi za wolno. Optymalne wydają się być większe wióry aluminiowe. NaOH do naszych celów kupimy w prawie każdym sklepie z artykułami gospodarstwa domowego jako środek do czyszczenia rur, tzw. kret. Układ do wytwarzania wodoru powinien składać się z trzech elementów: wytwornicy, płuczki wodnej na pozostałości NaOH i osuszacza wilgoci. Podczas reakcji wydziela się dużo ciepła. Należy koniecznie stosować okulary ochronne i inny sprzęt bhp. Gorący, stężony roztwór NaOH po dostaniu się do oka spowoduje jego nieodwracalne uszkodzenie.

Historyczna radiolatarnia NDB S (GDN) 383kHz

Media obiegła ostatnio sensacyjna wiadomość że na lotnisku w Rębiechowie im Lecha Wałęsy nie działa system ILS II służący do naprowadzania samolotów z powodu: „gdyż na antenach zaczęły siadać ptaki, co zakłóciło sygnał”. Zanim w Gdańsku powstał ten system stosowano min do nawigacji radiolatarnie NDB (Non-Directional Beacon) pracujące na falach średnich, Dalsza radiolatarnia pracowała na częstotliwości 322kHz ze znakiem „GDA”, a bliższa na 383kHz ze znakiem „S” (pod koniec pracy zmieniono znak na „GDN”). Przedstawiamy kilka archiwalnych zdjęć bliższej radiolatarni „S” („GDN”) robionych poprzez dziury w siatce ogrodzeniowej podczas deszczowej pogody. Dziś to urządzenie nawigacyjne jest wyłączone a antena zdemontowana.