klubnl.pl

Okres jesienno-zimowy sprzyja eksperymentom w zakresie fal średnich. Przeprowadzony został test z wypuszczeniem balonu z podczepioną anteną o długości około 150m. Celem eksperymentu były:

1. Sprawdzenie jak zachowuje się ćwierćfalowa antena o długości około 150m na pasmo 472kHz
2. Sprawdzenie działania wytwornicy wodoru
3. Doświadczalne sprawdzenie jaką nośność i jak będzie zachowywał się balon o średnicy 1m.

Otrzymane rezultaty okazały się inspirujące do przeprowadzania następnych testów, a oto analiza uzyskanych wyników:

1. Podczas trwania eksperymentu zerwał się silny wiatr, osiągający w podmuchach do ponad 15m/s, co spowodowało wraz z opadami deszczu uszkodzenie balonu. W takich warunkach optymalnym rozwiązaniem jest wypuszczenie latawca jako elementu nośnego. Niestety wolny czas od innych obowiązków wypadł właśnie w taką nienajlepszą pogodę… Podczas dużego wiatru występują ekstremalne siły i niezbędne jest zastosowanie wspornika w dolnej części anteny. Na początku zastosowana została wędka z włókna szklanego ale siły działające były zbyt duże i eksperyment uratowało zastosowane solidnego masztu drewnianego.

2. Jako linkę nośną najlepiej zastosować miedziowany drut spawalniczy 0,6mm. Jest wystarczająco lekki i wytrzymały. Niestety nie nadają się druty aluminiowe – są za słabe mechanicznie. Nie należy też stosować przewodów w izolacji np. PKL-ki, ze względu na dodatkową masę.

3. Podczas nocnych prób praktycznie niezbędne jest sygnalizowanie położenia balonu na niebie za pomocą światła. Wystarczające wydaje się być zastosowane pulsującej diody LED wraz z baterią od zegarka.

4.Antena była strojona do rezonansu za pomocą analizatora antenowego poprzez regulację długości anteny. W ten sposób łatwo odnajdziemy rezonans anteny. SWR zmienia się wraz z położeniem balonu względem ziemi od 1,3 do 2,3 co można uznać za satysfakcjonujące.

5. Zastosowano uziom-masę anteny w postaci studni o głębokości około 13m. Rezystancja takiego uziomu dla częstotliwości około 70Hz wynosi 37Ω. Dla częstotliwości 472kHz jest dużo większa. Impedancja anteny wynosiła około 200Ω co wymusiło zastosowanie transformatora dopasowującego 1:4. Teoretyczna rezystancja anteny ćwierćfalowej wynosi około 35Ω i największe straty były w uziemieniu. Teoretyczna sprawność anteny wynosi około 15%, co przy mocy nadajnika o mocy kilkunastu wat dawało dozwoloną moc emitowaną około 1W EIRP.

6.Nadawany z anteny sygnał był odbierany przez bardzo wiele europejskich stacji. Niestety balon został uszkodzony przez bardzo silny wiatr i deszcz, przed nadejściem warunków transkontynentalnych.

7.  Optymalną reakcją w warunkach amatorskich do otrzymywania wodoru jest reakcja glinu z wodorotlenkiem sodowym NaOH. Nie należy stosować do wytwarzania wodoru pyłu lub drobnych wiórów aluminiowych – reakcja przebiega za szybko. Nie nadają się też puszki aluminiowe po napojach gdyż są pokryte lakierem i w tym przypadku reakcja zachodzi za wolno. Optymalne wydają się być większe wióry aluminiowe. NaOH do naszych celów kupimy w prawie każdym sklepie z artykułami gospodarstwa domowego jako środek do czyszczenia rur, tzw. kret. Układ do wytwarzania wodoru powinien składać się z trzech elementów: wytwornicy, płuczki wodnej na pozostałości NaOH i osuszacza wilgoci. Podczas reakcji wydziela się dużo ciepła. Należy koniecznie stosować okulary ochronne i inny sprzęt bhp. Gorący, stężony roztwór NaOH po dostaniu się do oka spowoduje jego nieodwracalne uszkodzenie.