Krótkofalowcy często muszą się zadowolić kompromisowymi antenami, które próbuja użyć na wszystkich dostepnych im pasmach. Taką często stosowaną anteną jest antena longwire – linka antenowa zawieszona pomiędzy budynkami zwykle nie zwraca niepotrzebnej uwagi, szczególnie jeśli nie zawiera ona żadnych wyróżniających elementów (np. takich jak dipol).
Mieszkam w typowej zabudowie z wielkiej płyty, co znacznie ogranicza możliwość instalacji dużych anten. Jedyną możliwą anteną jest 40m linki antenowej zamieszonej poziomo pomiędzy blokami na wysokości 4 piętra. Antena ta musi wystarczyć do obsługi wielu pasm, od VLF do KF. Z tego powodu został skonstruowany układ umożliwiający przełączanie układów dopasowujących bezpośrednio na dachu.
Układ umożliwia przełączanie anteny longwire 40m pomiędzy transformatorem na pasma KF 160m-17m (przełączane dopasowania 1:1, 4:9, 1:4, 1:9), transformatorem na pasmo VLF (rezonans około 8kHz), cewką dopasowującą na pasmo 630m (z możliwością podstrajania anteny przez dodatkową indukcyjność przełączaną przekaźnikami). W celu zmniejszenia wymiarów cewki dopasowującej, została ona nawinięta na rdzeniu ferrytowym. Jest to tzw. impeder – rdzeń ferrytowy wkładany do rur podczas ich zgrzewania indukcyjnego.
Transformator na pasma KF jest nawinięty trifilarnie 14 zwojami na rdzeniu Amidon T200-2.
Jako transformator na pasmo VLF wykorzystałem stary transformator wysokiego napięcia od TV. Jego uzwojenie wtórne ma rezonans z pojemnością anteny (około 200pF) w okolicach 8kHz. Uzwojenie pierwotne ma 10 zwojów.
Dopasowanie w postaci szeregowej cewki ma wadę polegajacą na braku możliwości dopasowania impedancji. W przypadku ten anteny przy minimum SWR antena miała impedancję około 12 omów. Dalsze dopasowanie odbywa się przez podłączenie kondensatora (już za kablem koncentrycznym, od strony instalacji antenowej w domu), który tworzy z cewką dopasowującą układ LC. Takie dopasowanie jest prawdopodobnie bardziej stratne niż zastosowanie dużej cewki powietrznej z odczepami, lecz unikamy dzięki temu dużych cewek na dachu i konieczności przełączania odczepów (i dodatkowych wycieczek na dach). Poniżej uproszczony układ pokazujący tylko cewkę dopasowującą na pasmo 630m na dachu i pojemność w domu.
Układ dopasowania VLF można zamienić na cewkę do dopasowania na pasmo 136kHz.
Autor: Jacek / SQ5BPF